3. อาชัญญสูตร

[103] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าอาชาไนยตัวประเสริฐ
ของพระราชา ประกอบด้วยองค์สมบัติ 8 ประการ สมควรเป็น
ม้าต้นม้าทรง ย่อมถึงการนับว่าเป็นราชพาหนะได้ทีเดียว องค์
สมบัติ 8 ประการเป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าอาชาไนย
ตัวประเสริฐของพระราชาในโลกนี้ ย่อมมีกำเนิดดีทั้ง 2 ฝ่าย
คือฝ่ายมารดาและบิดา เกิดในทิศที่ม้าอาชาไนยตัวอื่นเกิดกัน 1
ย่อมบริโภคของกินที่เขาให้สดหรือแห้งก็ตาม เรียบร้อย ไม่เรี่ยราด 1
ย่อมรังเกียจที่จะนั่งหรือนอนทับอุจจาระปัสสาวะ 1 เป็นสัตว์ยินดี
มีการอยู่ร่วมเป็นสุข ไม่รบกวนม้าเหล่าอื่น 1 เป็นสัตว์เผยความ
โอ้อวดความพยศคดโกงแก่นายสารถีอย่างเปิดเผย 1 นายสารถี
พยายามปราบความพยศคดโกงเหล่านั้นของมันได้ 1 เป็นสัตว์
ลากเข็นภาระ เกิดความคิดว่าม้าอื่นจะเข็นภาระได้หรือไม่ก็ตาม
สำหรับภาระนี้เราเข็นได้ อนึ่ง เมื่อเดินก็เดินตรงตามทาง 1 เป็น
สัตว์มีกำลังวังชา คือ ทรงกำลังไว้อยู่จนถึงวาระสุดท้ายแห่งชีวิต 1
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าอาชาไนยตัวประเสริฐของพระราชา
ประกอบด้วยองค์สมบัติ 8 ประการนี้แล สมควรเป็นม้าต้นม้าทรง
ถึงการนับว่าเป็นพระราชพาหนะได้ดีทีเดียว
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกัน ภิกษุประกอบด้วย
ธรรม 8 ประการ ย่อมเป็นผู้ควรของคำนับ ฯลฯ เป็นนาบุญของโลก
ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า ธรรม 8 ประการเป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย